Het Bram Roza Festival streeft ernaar om zoveel mogelijk Hoekschewaarders, jong en oud, te betrekken bij TAAL in de vorm van poëzie, proza, beeldende kunst, muziek etc. Kinderen en jongeren in het bijzonder krijgen de gelegenheid om hun talenten aan te spreken en worden actief meegenomen door dichters, kunstenaars en andere professionals. Natuur en cultureel erfgoed zijn onlosmakelijk verbonden aan het BRF doordat het festival zich jaarlijks afspeelt op bijzondere locaties en Nieuw-Beijerland.
Hoe is het festival ooit begonnen?
Het Bram Roza Festival/Dichter bij de Molen werd geboren op 29 januari 2001, de dag waarop de naamgever werd gecremeerd. De kunstenaars Hanneke Piederiet uit Klaaswaal, Theo Verhoeff uit Mijnsheerenland en Ton Erwich uit Nieuw-Beijerland, dichteres Henriette Faas uit Maassluis en de journalist Jan Robbemond uit ’s Gravendeel besloten op die dag jaarlijks een cultureel festival te gaan organiseren ter nagedachtenis aan de flamboyante, inspirerende kunstenaar en dichter Bram Roza.
Oud-onderwijzer, beeldend kunstenaar en dichter Bram Roza debuteerde 40 jaar geleden met zijn poëzie in Goudswaard op het toen vermaarde festival Poëzie Buiten. In een grote tent op een akker net buiten de bebouwde kom klonk zijn eigenzinnige stemgeluid. De jonge leraar las eigenwijze gedichten, korte verzen waarin hij raak observeerde en een stem gaf aan zijn obsessies, die hij handicaps noemde. Honderden mensen bezochten Poëzie Buiten en waren razend enthousiast. In 1999 en 2000 gaf Bram Roza op zijn geheel eigen wijze vorm aan Dichter bij de Molen, een culturele manifestatie van beeldende kunst, literatuur en muziek. Hij vond daarvoor de schitterende locatie op ‘t gors langs het Spui bij het veer Nieuw-Beijerland-Hekelingen. Vanwege de hoge natuur- en landschapswaarde kan het gebied niet permanent worden opengesteld.
Een jaar later na het overlijden van Bram werd in zijn nagedachtenis de Stichting Dichter bij de Molen opgericht. De stichting is gevestigd in molen De Swaen, die al 300 jaar bestaat. Het bestuur heeft statutair slechts één doel en dat is het jaarlijks organiseren van het Bram Roza Festival/Dichter bij de Molen. Bij goed weer vindt het festival buiten plaats aan de oevers van het Spui bij het Hoge Huys en bij slecht weer in De Graanschuur aan het Marktveld in Nieuw-Beijerland. Dichters roemen het festival vanwege de intimiteit en het aandachtige publiek. Naast een poëzieavond vindt er ieder jaar een literatuurmiddag plaats waar in samenwerking met de bibliotheek Hoeksche Waard een bekend schrijver voor wordt uitgenodigd. Ieder jaar is er ook een Camerettenavond met jonge beginnende cabaretiers. Dit zijn meestal de winnaars van Cameretten van het jaar ervoor. Op ’t Gors exposeren kunstenaars hun kunstwerken, eventueel aansluitend bij het thema van het desbetreffende jaar, maar in ieder geval passend bij de prachtige natuur. Ook zijn er activiteiten voor scholieren van zowel de lagere als de middelbare scholen uit de omgeving.
In Nieuw-Beijerland zijn inmiddels in molen De Swaen, in het Hoge Huys op ‘t gors, in het Huys aan de Spuidijk en in De Graanschuur aan het Marktveld in Nieuw-Beijerland overal gedichten of dichtregels te vinden. Deze zijn afkomstig van de dichters die opgetreden hebben tijdens het festival zoals: Bernlef, Anna Enquist, Simon Vinkenoog, Ramsey Nasr, Joke van Leeuwen, Bart Moeyaert, Tjitske Jansen, Leonard Pfeiffer, JP Rawie, Abdelkader Benali, Anne Vegter, Hagar Peters, Remco Campert, Marlies Someres, Jaap Robben, Ester Naomi Perquin, Rien Vroegindewei en vele anderen.
Copyright op bijgaande foto van Bram Roza: René Krabbe